Czym jest zakwas buraczany?
Zakwas buraczany to tradycyjny polski napój fermentowany, który powstaje z buraków, wody, soli oraz przypraw. Jest nie tylko smaczny, ale również korzystnie wpływa na zdrowie dzięki zawartości probiotyków oraz innych wartościowych składników odżywczych. W kuchni zakwas buraczany jest bazą do przygotowania barszczu wigilijnego oraz innych potraw.
Dlaczego warto pić zakwas buraczany?
Zakwas buraczany ma wiele korzyści zdrowotnych. Przede wszystkim jest bogaty w probiotyki, które wspierają funkcjonowanie układu pokarmowego oraz wzmacniają odporność. Zawiera również witaminy z grupy B, witaminę C, żelazo, magnez i potas. Regularne spożywanie zakwasu buraczanego może pomagać w detoksykacji organizmu, poprawie trawienia oraz obniżaniu ciśnienia krwi.
Składniki potrzebne do przygotowania zakwasu buraczanego
Aby przygotować zakwas buraczany w domu, będziesz potrzebować kilku podstawowych składników:
- 1 kg buraków
- 1 litr przegotowanej, letniej wody
- 1 łyżka soli (najlepiej niejodowanej)
- 4 ząbki czosnku
- 2 liście laurowe
- 5-6 ziarenek ziela angielskiego
- Opcjonalnie: kawałek korzenia chrzanu, ziarna pieprzu
Krok po kroku: jak przygotować zakwas buraczany
1. Przygotowanie buraków
Najważniejszym składnikiem zakwasu buraczanego są buraki. Umyj je dokładnie, aby pozbyć się zanieczyszczeń. Możesz je obrać ze skórki, ale nie jest to konieczne – wiele osób uważa, że skórka dodaje zakwasowi głębszego smaku. Następnie pokrój buraki na plasterki lub kostkę. Im mniejsze kawałki, tym szybciej buraki wydzielą swoje soki.
2. Przygotowanie słoja
Do przygotowania zakwasu najlepiej użyć dużego szklanego słoja. Dokładnie umyj go i wyparz wrzątkiem, aby pozbyć się wszelkich bakterii, które mogłyby zakłócić proces fermentacji.
3. Umieszczanie składników
Włóż pokrojone buraki do słoja, dodaj ząbki czosnku, liście laurowe, ziele angielskie oraz opcjonalne dodatki takie jak korzeń chrzanu czy ziarna pieprzu. Następnie zalej wszystko letnią, przegotowaną wodą z rozpuszczoną solą. Woda powinna przykryć buraki, ale zostaw około 2-3 centymetry wolnej przestrzeni od górnej krawędzi słoja.
4. Przykrywanie słoja
Słoik przykryj gazą lub czystą ściereczką i zabezpiecz gumką, aby chronić zakwas przed owadami i kurzem, ale pozwolić na dostęp powietrza, który jest niezbędny do fermentacji.
5. Fermentacja
Umieść słój w ciepłym, ciemnym miejscu. Optymalna temperatura do fermentacji wynosi około 18-22 stopni Celsjusza. Fermentacja zazwyczaj trwa od 5 do 7 dni, ale czas ten może się różnić w zależności od temperatury i wielkości kawałków buraków. Codziennie mieszaj zakwas czystą drewnianą lub plastikową łyżką, aby zapobiec tworzeniu się pleśni na powierzchni.
6. Zakończenie fermentacji
Gdy zakwas osiągnie odpowiedni smak – kwaśny, ale nie zbyt intensywny – jest gotowy. Przełóż zakwas przez sito do czystych butelek lub słoików, a następnie przechowuj w lodówce. Zakwas buraczany jest gotowy do spożycia, ale z czasem będzie stawał się coraz bardziej intensywny w smaku.
Jak pić zakwas buraczany?
Zakwas buraczany można pić codziennie jako zdrowy napój. Zalecana dawka to około 100-200 ml dziennie. Możesz go spożywać na czczo, aby wspomóc procesy trawienne, albo w dowolnej porze dnia jako orzeźwiający napój. Ponadto zakwas buraczany jest idealny jako baza do zup, zwłaszcza barszczu czerwonego. Wystarczy dodać go do rosołu lub warzywnego bulionu.
Porady i wskazówki
Przygotowanie zakwasu buraczanego w domu to proces, który wymaga trochę czasu i cierpliwości, ale jest wart każdego wysiłku. Oto kilka porad, które mogą Ci się przydać:
- Upewnij się, że wszystkie naczynia i narzędzia są czyste, aby zapobiec zakażeniu niepożądanymi bakteriami.
- Jeśli na powierzchni zakwasu pojawi się pleśń, usuń ją łyżką. Jeśli jednak pleśń jest intensywna, lepiej przygotować nowy zakwas.
- Eksperymentuj z przyprawami – dodaj kminek, koper, czy inne ulubione przyprawy, aby nadać zakwasowi unikalny smak.
- Buraki ekologiczne są najlepszym wyborem, ponieważ nie zawierają pestycydów ani innych szkodliwych substancji.
Zastosowania kulinarne zakwasu buraczanego
Zakwas buraczany jest nie tylko napojem, ale również znakomitym składnikiem różnych potraw. Oto kilka pomysłów, jak go wykorzystać:
- Barszcz czerwony: Tradycyjny polski barszcz wigilijny jest najlepszy właśnie z dodatkiem domowego zakwasu buraczanego.
- Marynowane warzywa: Użyj zakwasu jako bazy do marynowania innych warzyw, takich jak kapusta, marchewka, czy rzodkiewka.
- Sosy i dipy: Dodaj zakwas do sosów i dipów, aby wzbogacić ich smak i dodać probiotyczne właściwości.
- Zupy warzywne: Wzbogacaj inne zupy warzywne, dodając do nich zakwas buraczany jako źródło głębokiego, kwasowego smaku.
Przechowywanie zakwasu buraczanego
Zakonserwowany zakwas buraczany należy przechowywać w lodówce, gdzie może stać nawet do kilku miesięcy. Staraj się zużyć go w ciągu 2-3 miesięcy, aby zachował najlepsze właściwości smakowe i zdrowotne. Pamiętaj, aby zawsze używać czystych naczyń do nalewania zakwasu, aby nie wprowadzać do niego niepożądanych bakterii.
Zakwas buraczany to cenny napój fermentowany, który można łatwo przygotować w domu z prostych składników. Regularne spożywanie zakwasu wspomaga zdrowie, poprawia trawienie i wzmacnia odporność. Dzięki naszym wskazówkom przygotujesz go w sposób bezpieczny i szczęśliwie będziesz cieszyć się jego bogatym, kwasowym smakiem. Eksperymentuj z przyprawami, dodawaj zakwas do różnych potraw i ciesz się jego niezwykłymi właściwościami na co dzień.